ЖАҢАЛЫҚТАР
Майкл Флинн Ресейден алған кірісі жайлы ақпаратты бүгіп қалған
Америкалық генерал-лейтенант Майкл Флинн АҚШ президенті Дональд Трамптың көмекшісі қызметін атқарған кезде президент аппаратында жұмыс істейтін жоғары лауазымды қызметкерлердің барлығы толтыратын қаржы құжаттарында 2015 жылы ресейлік көздерден алған кірісі туралы ақпаратты көрсетпеген.
Флиннің әлгі олқылықтың орнын толтырып, жаңадан толтырған есебін сенбі күні Ақ үй жариялаған. Флинн ресейлік Russia Today телеарнасының құрылғанына 10 жыл толуына арналған Мәскеудегі банкетке қатысқаны және «Волга-Днепр» мен «Касперский лабораториясы» компанияларының америкалық бөлімшелері қызметкерлері алдында сөз сөйлегені үшін жалпы сомасы 1,3 миллион доллар алған. Мәскеудегі әлгі банкетте Флинн Ресей президенті Владимир Путинмен дастархандас болған.
Кей мәліметтер бойынша, Флинн отставкаға кетерінен бірнеше күн бұрын, ақпанның 11-і күні ұсынған есептің алғашқы нұсқасында оның алған гонорарлары туралы жалпылама ақпарат беріліп, олардың төркіні егжей-тегжейлі көрсетілмеген; қосымша деректер кейін, Ақ үй аудиторлары мен атқарушы билік тармағы өкілдерінің қаржы этикасын бақылау жөніндегі тәуелсіз мекеменің жүргізген жоспарлы құжат тексерулері барысында енгізілген.
Флинн егжей-тегжейлі есеп құжатында сонымен бірге АҚШ-та түрік диаспорасы алдында сөз сөйлегені үшін 10 мың доллар алғанын да жазған. Ақ үйге келгенге дейін отставкадағы генерал Анкарадағы үкіметтің мүддесіне жұмыс істейтін Нидерландтағы компанияға лоббистік қызмет көрсеткен.
АҚШ президенті Дональд Трамп өзінің бұрынғы кеңесшісі Майкл Флиннге қылмыстық қудалаудан қорғайтын иммунитет беру қажеттігін айтқан. Ақ үй басшысының пікірінше, БАҚ пен АҚШ демократиялық партиясы Флиннге қарсы «тырнақ астынан кір іздеуге» кіріскен.
Бұған дейін The Wall Street Journal басылымы Флинн өзіне иммунитет берілетін болса, «АҚШ-тағы президент сайлауына Ресейдің араласуы» ісі бойынша жүріп жатқан тергеу барысында куәлік беруге әзір деп жазған.
Майкл Флинн өткен жылғы АҚШ президенті сайлауы алдындағы сайлау кампаниясы кезінде Вашингтондағы Ресей елшісі Сергей Кислякпен әңгіме кезінде Ресейге қарсы салынған санкцияларды талқылағаны анықталғаннан кейін президент Дональд Трамптың көмешкісі қызметінен отставкаға кеткен. Америкалық сайлау процесіне Кремль араласқан болуы мүмкін деген күдік бойынша басталған тергеу ісі аясында АҚШ федералдық тергеу бюросы (FBI) Флиннің іс-әрекеттерін де тексермек.
Басқа да жаңалықтар
Баку соты "Sputnik Әзербайжан" агенттігінің басшысы мен редакторын төрт айға қамады
Сейсенбі, 1 шілде күні Баку соты "Sputnik Әзербайжан" агенттігінің басшысы Игорь Картавых пен шеф-редакторы Евгений Белоусовты төрт ай мерзімге қамауға алу жөнінде шешім шығарды, деп хабарлады Әзербайжанның APA ақпарат агенттігі.
Содан бір күн бұрын Әзербайжан полициясы қызметкерлері "Sputnik Әзербайжан" редакциясына тінту жүргізіп, жеті адамды ұстаған. APA мәліметінше, алаяқтық, заңсыз кәсіпкерлікпен айналысу және қылмыстық жолмен алынған мүлікті заңдастыру баптары бойынша қылмыстық іс қозғалған. Ресейлік "Россия сегодня" медиатобының бас редакторы Маргарита Симоньян бұл айыптауларды "мүлдем ойдан шығарылған" деп атады. "Sputnik Әзербайжан" осы медиатоптың құрамына кіреді.
Ақпан айында Әзербайжан сыртқы істер министрлігінің өкілі Айхан Гаджизаде "Sputnik Әзербайжан" агенттігі жабылғанын мәлімдеп, бұл медиа ұйымның тек бір тілшіге аккредитация алуға мүмкіндігі барын айтқан. Әзербайжан ішкі істер министрлігінің хабарлауынша, агенттіктің аккредитациясы тоқтатылғанына қарамастан, редакция "заңсыз қаржыландырылып", жұмысын жалғастыра берген.
• Әзербайжан мен Ресей арасындағы қатынастар 27 маусымда Екатеринбург қаласында тегі әзербайжан 50-ден астам адам ұсталып, екі адам қаза тауып, тағы екеуі ауыр жарақат алған оқиғадан кейін ушығып кетті. Баку Ресейден оқиғаға кінәлілерді жауапқа тартуды талап етті.
• Ресейдің сыртқы істер министрлігі Екатеринбургте ауыр қылмыстарды тергеу аясында күдіктілер ұсталған, құқық қорғау органдары жағдайды бақылап отыр деп мәлімдеді. Министрліктің ресми өкілі Мария Захарова бұл істер 2001, 2010 және 2011 жылдары жасалған кісі өлтіру қылмыстарымен байланысты деп нақтылады.
Ресей қорғаныс министрінің бұрынғы орынбасары Тимур Иванов 13 жылға сотталды
Мәскеу қалалық соты 1 шілде күні Ресей қорғаныс министрінің бұрынғы орынбасары Тимур Ивановты қаржы жымқыру және қылмыстық жолмен алынған табысты заңдастыру қылмыстарын жасағаны үшін айыпты деп танып, 13 жылға бостандығынан айыруға үкім шығарды. Иванов жазасын жалпы тәртіптегі қамау мекемесінде өтейді.
Сот Ивановқа 100 миллион рубль көлемінде айыппұл салып, оны мемлекеттік наградаларынан – II дәрежелі "Отанға сіңірген еңбегі үшін" орденінен және "Ресейдің құрметті құрылысшысы" атағынан айырды.
Осы іспен байланысты екінші айыпталушы – ресейлік "Оборонлогистика" компаниясының бұрынғы басшысы Антон Филатов 12 жарым жылға бостандығынан айырылып, сот оған да айыппұл салды.
Ивановтың адвокаттары "Интерфакс" агенттігіне сот үкіміне келіспейтінін айтып, апелляциялық шағым түсіретінін мәлімдеген.
Ресейлік РБК басылымының хабарлауынша, сот үкіміне сәйкес, айыпталушылардың Керчь өткеліне арналған паромдар сатып алу кезінде 216,6 миллион рубльді заңсыз иемденіп кеткені, сондай-ақ банкротқа ұшыраған "Интеркоммерц" банкіне тиесілі 3,9 миллиард рубльді жымқырып, заңдастырғаны дәлелденген.
Қосымша жаза ретінде сот прокуратураның өтінішін қанағаттандырып, бұрынғы вице-министрдің құны 2,5 миллиард рубльден астам деп бағаланған мүлкін тәркілеу жөнінде шешім қабылдады. Ол мүліктерге Рублёв тас жолындағы жер телімдері, автокөліктер және банк шоттарындағы қаражат та кіреді.
• Сот бұл қылмыстық істі қарауға наурыз айында кіріскен. Екі айыпталушы да өздеріне тағылған айыпты мойындамады. Прокуратура өкілдері соттан 49 жастағы Тимур Ивановты 14,5 жылға, ал Антон Филатовты 14 жылға қамауды сұраған.
• Тимур Иванов 2024 жылдың сәуір айынан бастап қамауда отыр. Бұл істен бөлек оған аса ірі көлемде пара алған деген екі эпизод бойынша да айып тағылған. Ол істер бойынша үкім әлі шыққан жоқ.
Екі әзербайжандықтың қазасына қатысты Ресейде және Бакуде жасалған сараптамалар сәйкеспейді
Ресейдің Екатеринбург қаласында қаза тапқан әзербайжандық ағайынды Гусейн мен Зияддин Сафаровтардың сүйектеріне Бакуде жүргізілген сараптама олардың өліміне денеге түскен көптеген жарақаттың ауыр салдары себеп болғанын көрсеткен. Әзербайжанда жасалған қорытынды Ресейде жасалған сараптама қорытындысымен сәйкеспейді. Бұл туралы 1 шілде күні өткен баспасөз мәслихатында Әзербайжан денсаулық сақтау министрлігінің сот-медицина сараптамасы және патологиялық анатомия бірлестігінің бас директоры Әдалат Гасанов мәлімдеді.
"Ағайындылардың ешқайсысы өткір затпен я атыс қаруымен өлтірілмеген, оларды доғал затпен ұрып-соққан", – деген Гасановтың сөзін әзербайжандық APA ақпарат агенттігі келтірген.
Сарапшының айтуынша, ағайындылардың сүйегі бірлестікке 30 маусым күні кешке жеткізілген. Тексеру түн ортасында аяқталған.
Әзербайжан Бас прокуратурасы 60 жастағы Гусейн мен 55 жастағы Зияддин Сафаровтардың өліміне байланысты азаптау және ерекше қатыгездікпен жасалған қасақана адам өлтіру баптары бойынша қылмыстық іс қозғағанын хабарлады.
Екатеринбург қаласында "Каспий" мейрамханасының иелері ағайынды Сафаровтар 27 маусымда жергілікті құқық қорғау органдары жүргізген рейд кезінде әзербайжан диаспорасының басқа да өкілдерімен бірге ұсталған. Свердлов облысы бойынша Тергеу комитетінің баспасөз қызметі сол күні құқық қорғау органдары "этнос өкілдерінен тұратын топтың әрекетінің алдын алды" деп мәлімдеді. Тергеу нұсқасы бойынша, олар 2001, 2010 және 2011 жылдары Екатеринбургте жасалған бірқатар кісі өлтіру және кісі өлтіруге оқталу қылмыстарына қатысы бар деген күдікпен ұсталған.
Әзербайжанның сыртқы істер министрлігі рейдтен кейін ұсталғандар арасында қаза тапқандар мен жараланғандар бар деп мәлімдеп, зорлық-зомбылық әрекеттеріне қатысы бар адамдарды жауапқа тартуды талап етті. Кейінірек Ресейдің Тергеу комитеті ұсталғандардың бірі, алдын ала болжам бойынша, жүрегі қысып қайтыс болған, ал екіншісінің ажалының себебі әлі анықталып жатыр деді.
28 маусым күні Ресей федерациясы Тергеу комитетінің басшысы Александр Бастрыкин Свердлов облыстық басқармасына әзербайжан азаматтарының ұсталуына және екі адамның қаза табуына қатысты егжей-тегжейлі есеп беруді жүктеді.
1 шілде күні Екатеринбургтегі Ленин аудандық соты 2001-2011 жылдар аралығында жасалған кісі өлтіру істері бойынша айып тағылғандардың бірі Бакир Сафаровты тергеу абақтысына қамау туралы шешім шығарды, деп хабарлады "Медиазона" тілшісі. Басылымның мәліметінше, 29 маусым күні қалалық сот тағы үш адамды – Мазахир, Аяз және Акиф Сафаровтарды қамауға алған. Олардың бірінің адвокаты журналистерге берген сұхбатында қорғауындағы адамды құқық қорғау органы қызметкерлері ұстаған кезде қабырғасын сындырғанын айтқан.
Екатеринбургтегі полиция рейдінен кейін Әзербайжан билігі ел аумағында Ресейдің мемлекеттік және жекеменшік мекемелері ұйымдастырмақ болған барлық мәдени іс-шараларға тоқтау салды. Оған қоса Әзербайжанның парламенттік делегациясы Ресей заң шығарушыларымен бірге қатысады деп жоспарланған Мәскеудегі жиынға барудан бас тартты.
30 маусым күні таңертең Әзербайжанда полиция Ресей үкіметін қолдайтын "Sputnik Әзербайжан" ақпарат агенттігінің кеңсесінде тінту жүргізді. Тінтуден кейін құқық органдары бас редактор Игорь Картавых пен шеф-редактор Евгений Белоусовты ұстаған. Әзербайжан басылымдары ұсталған екі адамның Ресейдің федерациялық қауіпсіздік қызметімен (ФСБ) байланысы болуы мүмкін деп жазды, бірақ ресми түрде расталған ондай ақпарат жоқ.
Кремльдің баспасөз хатшысы Дмитрий Песков 1 шілде күні ресейлік азаматтардың Әзербайжанда қамауға алынуы "Мәскеу мен Бакудың арасындағы қатынастар рухына және жалпыға ортақ ережелерге сай келмейді" деп мәлімдеді. Оның сөзінше, Мәскеу Әзербайжанда ұсталған ресейліктер жақын арада тікелей байланыстардың көмегімен босатылады деп үміттенеді.
Сейсенбі күні Ресейдің сыртқы істер министрлігі Әзербайжанның Ресейдегі елшісі Рахман Мустафаев министрлікке шақыртылғанын және "Баку тарапынан жасалған достыққа жат әрекеттерге" байланысты наразылық елшіге жеткізілгенін хабарлады. Мәскеу Картавых пен Белоусовты дереу босатуды талап еткен.
• Ресей мен Әзербайжан арасындағы екіжақты қатынастар былтыр желтоқсанда Бакуден Грозныйға ұшып шыққан "Әзербайжан әуе жолдары" компаниясының жолаушы ұшағы Қазақстан аумағына құлағаннан кейін ушығып кеткен еді. Жиынтығы 38 адам қаза тапқан апаттың негізгі себебі ретінде ұшақ фюзеляжына Грозный аспанында зениттік зымыран бөлшектері тиіп, зақым келтіргені аталды. Әзербайжан президенті Илхам Әлиев Баку бұл оқиғаны қасақана жасалған әрекет деп санамайтынын, бірақ жауапкершілік "Ресей өкілдерінің мойнында" екенін мәлімдеген.
Ресейлік блогер Илья Варламовқа Қылмыстық кодекстің екі бабы бойынша айып тағылды
Ресейлік блогер Илья Варламовқа Қылмыстық кодекстің екі бірдей — "шетел агенті" ретінде өз міндеттерін орындаудан жалтару және өшпенділік себебімен әскери "жалған ақпарат" тарату баптары бойынша айып тағылып отыр, деп жазды "Медиазона".
Сейсенбі, 1 шілде күні Мәскеу қаласының прокуратурасы Илья Варламовтың ісі бойынша айыптау қорытындысы бекітілгенін хабарлады. Енді бұл істі мазмұны мен мәні бойынша қарау үшін Мещан аудандық сотына жолдамақ.
Блогерді әскери "жалған ақпарат" бабы бойынша қудалауға ілік ретінде билік "Варламов Ресей Федерациясынан тыс жерде жүріп, саяси өшпенділік себептерімен" видеохостингтердің бірінде "Ресей армиясы пайдаланылып отырғаны туралы жалған деректер" жариялаған дегенді алға тартты.
Ал Илья Варламовты "шетел агенті" туралы бап бойынша қудалау жөнінде тергеу органдары 2024 жылдың қараша айында хабарлаған. Ол кезде прокуратура блогерге былтыр екі рет өзі жариялаған өнімге "шетел агенті" белгісін қоймағаны үшін айыппұл салынса да, ол "заң талаптарына мойынсұнбай", тиісті белгі қоймай пост жариялауды жалғастырғанын айтқан еді.
Ресейде Илья Варламовқа халықаралық іздеу жарияланған. Блогерге бұлтартпау шарасы сырттай белгіленіп, оны қамауға алуға пәрмен берілген. Ақпанда Мәскеу соты оның мүлкі мен банк шоттарын бұғаттау туралы шешім шығарғаны жөнінде хабар тараған.
Варламов өзіне "шетел агенті" атауын бергенге келіспей, сотқа шағым түсіруге талпынған. "Шетел агенті" тізіміне алынған адам, басқа да талаптармен қоса, жеке есеп-шоттарындағы кіріс-шығысы жайлы тоқсан сайын есеп беріп отыруға және көпшілікке жария еткен постыларының бәріне арнайы белгі қоюға міндетті. Есепте кеткен қателіктер немесе арнайы белгі қоймағаны үшін адам жаза арқалайды, тіпті бас еркіндігінен айырылуы да мүмкін.
Еңбек министрінің бұрынғы бірінші орынбасары Ақмәди Сарбасов ұсталды
Қазақстандағы "Еңбек ресурстарын дамыту орталығы" акционерлік қоғамының басшысы Ақмәди Сарбасов ұсталды. Бұл ақпаратты Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі растады деп жазды жергілікті басылымдар.
"Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі "Еңбек ресурстарын дамыту орталығы" АҚ басшысының ұсталғаны туралы ақпаратты растайды. Министрлік тергеу органдарына белгіленген тәртіп бойынша көмек көрсетіп жатыр", - делінген министрлік хабарламасында.
Министрлік тергеу барысына қатысты барлық сұрақ уәкілетті органдардың құзыретіне жататынын ескерткен.
Құқық қорғау органдары Сарбасовтың ісі бойынша әзірге ешқандай ақпарат берген жоқ.
47 жастағы Ақмәди Сарбасов биыл сәуір айында Қазақстанның еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің бірінші орынбасары лауазымынан босатылған соң осы министрлікке қарасты "Еңбек ресурстарын дамыту орталығына" басшысы болып барған.
Ол 2005 жылдан бастап Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі департаменті жетекшісінің орынбасары, департамент басшысы, комитет төрағасы болып істеген. 2019 жылдың сәуір айынан еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің орынбасары, ал 2020 жылдың маусымынан бастап министрдің бірінші орынбасары болған.
Тәжікстандық әйел төрт баласымен бірге өзенге секірді: екі бала мерт болды, екеуі табылмай жатыр
30 маусым күні кешке Тәжікстанның оңтүстігіндегі Хатлон облысы Фархор ауданының Кизису ауылында қайғылы оқиға болды. Жергілікті тұрғын әйел төрт кішкентай баласымен бірге Сурхоб өзеніне секіріп кеткен. Куәгерлер оқиға болған жерден түсірілген видео мен фотоларды Азаттықтың Тәжік қызметіне – Озоди радиосына жолдаған.
1 шілде күні таңертең Тәжікстанның төтенше жағдайлар комитеті өзенге секірген әйел аман қалғанын, ал оқиға салдарынан мерт болған екі баласы өзеннен табылғанын хабарлады. Тағы екі бала әлі табылған жоқ, оларды іздеу жұмыстары жалғасып жатыр.
Балалардың жасы мен әйелдің мұндай әрекетке не себептен барғаны туралы ресми ақпарат әзірге жарияланған жоқ.
Озоди радиосының дереккөздері құқық қорғау органдары әлгі әйелді ұстағанын хабарлады. Осы оқиғаға байланысты Тәжікстан Қылмыстық кодексінің "Екі немесе одан да көп адамды өлтіру" бабы бойынша қылмыстық іс қозғалған. Тергеу ісімен Фархор ауданы прокуратурасы айналысып жатыр деп хабарлады Озоди радиосы.
Дональд Трамп Сирияға қарсы санкцияларды жою туралы жарлыққа қол қойды
АҚШ президенті Дональд Трамп Сирияға қарсы санкцияларды жою және экспорт бақылауын жеңілдету туралы жарлыққа қол қойды. Бұл туралы ақпарат Ақ үйдің ресми сайтында жарияланды.
Құжатта несиелер мен гуманитарлық көмек беруге, сондай-ақ тауарлар мен технологияларды экспорттауға қойылған шектеулер алынып тасталатыны айтылған.
2024 жылдың желтоқсанында Ресейге қашқан Сирияның бұрынғы президенті Башар Асадқа, оның отбасы мүшелері мен жақтастарына қарсы салынған санкциялар күшінде қала береді. Трамп әскери қылмыстар мен адам құқықтарының бұзылуына кінәлілерді жауапқа тарту үшін қосымша шаралар қабылдау қажет деп есептейді.
2025 жылдың мамыр айында Еуропа одағы да Сирияға қарсы санкцияларды алып тастаған еді.
"Біз Сирия халқына жаңа, инклюзивті және бейбіт Сирияны қалпына келтіруге көмектескіміз келеді. Еуроодақ кейінгі 14 жыл бойы сириялықтарды үнемі қолдап келді және қолдауды жалғастыра береді", – деп жазды Еуропа одағының сыртқы саясат жөніндегі жоғарғы өкілі Кая Каллас.
АҚШ президенті Мемлекеттік департаментке кеңесулерден кейін Сирияны терроризмді қолдайтын мемлекеттер тізімінен, ал "Хайят Тахрир әш-Шам" ұйымын – шетелдік террористік ұйымдар тізімінен алып тастау жөнінде шаралар қабылдауды тапсырды.
Аталған топ 2024 жылдың қараша-желтоқсан айларында көтерілісшілерге жетекшілік жасап, Дамаск қаласын басып алғаннан кейін Сирияда Башар Асад режимі құлады. "Хайят Тахрир әш-Шам" тобының жетекшісі Ахмед әш-Шараа (Әбу Мұхаммад әл-Жулани) Сирияның уақытша президенті деп жарияланды.
Террористік топтар қызметіне қатысқан деп айыпталған өзбекстандық 16 жылға сотталды
Өзбекстанда Қашқадария облысының 46 жастағы тұрғыны Обид Сапаровқа қатысты іс бойынша сот үкімі шықты. Сапаров бірнеше халықаралық террористік ұйымдардың қызметіне араласқан және Өзбекстан аумағына жасалған зымыран шабуылына қатысқан деп айыпталды.
Өзбекстандық басылымдар тергеу материалдарына сүйеніп, Сапаров 2013 жылдан бастап Қашқадарияда діни-экстремистік "Жиҳодчилар" тобын ұйымдастырған, кейін "Түркістан ислам қозғалысының" және кейін "Хорасан уәлаяты Ислам мемлекеті" (ИМ-Хорасан) террористік ұйымдарының белсенді мүшесіне айналған деп жазды. Ол содырлар қатарына қосылу және олардың қызметіне қатысу мақсатымен Ресей, Әзербайжан, Иран, Ауғанстан, Пәкістан сияқты елдердің шекарасын бірнеше рет кесіп өткен делінеді.
Тергеу деректерінде Сапаров әскери және диверсиялық дайындықтан өтіп, Пәкістан, Ауғанстан үкімет күштерімен және АҚШ коалициялық әскерімен болған қарулы қақтығыстарға қатысқан деп жазылған. 2016 жылдан 2024 жылға дейін ол "Ислам мемлекеті" террористік тобы қанаты астында адам тарту, логистикамен қамтамасыз ету, медиада үгіт-насихат жүргізу және террорлық шабуылдар дайындаумен айналысқан.
Сапаровтың қатысуымен жасалған ең ауыр қылмыстардың бірі — 2022 жылғы 5 шілдеде жасалған зымыран шабуылы. Сол күні Ауғанстан аумағынан Өзбекстанның Сұрхандария облысындағы Термез қаласын нысанаға алып атылған бес зымыран тұрғын үйлер мен қалалық санитарлық қызмет аумағына түскен. Шабуыл салдарынан жергілікті халықтың мүлкі бүлінген. Тергеу барысында Сапаровтың ИМ жетекшілерінің бірінің нұсқауы бойынша, қолдан жасалған реактивті снарядтар сақтаумен, тасымалдаумен және ұшыруға дайындаумен тікелей айналысқаны дәлелденді деп жазды өзбекстандық басылымдар.
Обид Сапаров 2025 жылдың қаңтар айында Пәкістанда ұсталып, кейін Өзбекстанға экстрадицияланған. Сот процесі барысында ол кінәсін жартылай мойындап, істеген ісіне өкінетінін айтып, үйлі-баранды екенін және бұрын сотты болмағанын ескеруді сұрады. Сот оны Өзбекстанның Қылмыстық кодексінің алты бабы, оның ішінде терроризм, диверсия, конституциялық құрылымға қол сұғу, тыйым салынған ұйымдарға қатысу және экстремистік материалдар тарату баптары бойынша айыпты деп таныды.
Сот Обид Сапаровты 16 жылға бостандығынан айырды, ол жазасын жалпы тәртіптегі қамау мекемесінде өтейді.
Зымыран шабуылы қылмысына айғақ деп танылған зымыран сынықтары Қорғаныс министрлігінің әскери бөліміне тапсырылған. Олар енді Термезге жасалған зымыран шабуылына байланысты қозғалған жеке қылмыстық істе дәлел ретінде пайдаланылмақ.
Бакуде ресейлік RT телеарнасы бөлімшесінің журналисі ұсталған
Бакуде Ruptly видеоагенттігінің журналисі Айтекин Гусейнова "Sputnik Әзербайжан" редакциясындағы тінтуді түсіріп жүрген кезде ұсталғаны туралы агенттік журналистің анасының сөзіне сүйеніп хабарлады. Журналистің ұсталуына не себеп болғаны айтылған жоқ.
30 маусым күні таңертең Бакудегі "Sputnik Әзербайжан" редакциясында тінту жүргізілген. Әзербайжан ішкі істер министрлігі басылымның аккредитациясы ақпан айында тоқтатылғанына қарамастан редакция "заңсыз қаржыландырылып", жұмысын жалғастырған деп айтты.
Тінтуден кейін құқық органдары бас редактор Игорь Картавых пен шеф-редактор Евгений Белоусовты ұстаған. Әзербайжан басылымдары ұсталған екі адамның Ресейдің федерациялық қауіпсіздік қызметімен (ФСБ) байланысы болуы мүмкін деп жазды, бірақ ресми түрде расталған ондай ақпарат жоқ.
"Sputnik Әзербайжан" редакциясындағы тінту Ресейдің Екатеринбург қаласында әзербайжан диаспорасының бірнеше өкілі 2000-жылдардың басындағы кісі өлтіру және қастандық қылмыстарын тергеу істері бойынша күдікті ретінде ұсталғаннан кейін Баку мен Мәскеу арасындағы қарым-қатынас ушығып жатқан шақта жүргізілді. Екатеринбургте полицияның күдіктілерді ұстау операциясы барысында екі адам қаза тапқан, тағы екеуі зардап шеккен. Ресейдің Тергеу комитеті адамдардың өлімінің жай-жапсарын тексеріп жатыр.
Ресми Баку Ресейге наразылық білдіріп, Екатеринбургтегі адамдардың өліміне қатысты ашық тергеу жүргізуді және кінәлілерді жауапқа тартуды талап етті. Әзербайжанда Ресейдің қатысуымен өтеді деп жоспарланған барлық мәдени шаралар тоқтатылды.
Ruptly видеоагенттігі — кремльшіл RT телеарнасының бөлімшесі. Бұл телеарна Дмитрий Киселёв пен Маргарита Симоньян басқаратын "Россия сегодня" медиахолдингі құрамына кіреді. Sputnik агенттігі де осы холдингтің құрамында.
Медиа: Ресейде журналист Юрий Дудьке қарсы қылмыстық іс қозғалған
Ресейлік журналист Юрий Дудь заңда көрсетілген "шетел агенті" міндеттерін орындамағаны үшін, құқық қорғау органдары оның үстінен қылмыстық іс қозғаған. Бұл ақпаратты тергеу органдарына сүйеніп, РИА "Новости" таратты.
Бұған дейін Мәскеу қаласы прокуратурасының Тергеу комитетіне жолдаған тексеру материалдарында Дудь екі рет "шетел агенті" белгісін көрсетпегені үшін әкімшілік жауапқа тартылғаны, алайда ол содан кейін де мессенджерде жариялаған жазбаларына әлгіндей белгі қоймағаны айтылған.
Ресей заңы бойынша, бір жыл ішінде осындай құқық бұзу әрекеті қайталанатын болса, ол адамды "шетел агенті" міндеттерінен жалтарғаны үшін қылмыстық жауапқа тартуға негіз болады. Қылмыстық кодекстің тиісті бабында ондай іс-әрекеті үшін айыпта деп танылған адамға екі жылға дейінгі мерзімге бостандығынан айыру жазасы қарастырылған. Қазіргі уақытта Дудь Ресейден тыс жерде жүр.
Журналист Юрий Дудь 2022 жылдың сәуірінде Ресейдегі "шетел агенті" тізіміне енгізілген. Бұған себеп ретінде оның өзге "шетел агенттерінен" дәйексөз келтіргені және YouTube арқылы жарнамадан шетелдегі көздерден қаржы алғаны айтылған.
Ливия жағалауында Ресей мұнайы тиелген танкерде жарылыс болды
Ливия жағалауындағы теңізде бір миллион баррель мұнай тиелген Vilamoura танкерінде жарылыс болған, деп хабарлады Bloomberg агенттігі.
Жүк кемесінің иесі саналатын грекиялық TMS Tankers компаниясы жарылыс салдарынан танкердің машина бөлімі суға толып кеткенін айтқан. Оқиғаның нақты себебі әзірге белгісіз. Экипаж мүшелерінің ешқайсысы зардап шекпеген, мұнай төгілгені туралы дерек жоқ. Қазір кемені тіркеп алып, келген залал көлемін анықтау үшін Грекияға апара жатыр деп жазды агенттік.
Кеме қозғалысын тіркеп отыратын сервистердің мәліметінше, Vilamoura биыл сәуір айында ресейлік Усть-Луга портына тоқтап, сол жерде қазақстандық мұнайды тиеп алған. Мамыр айында Новороссийск маңындағы Каспий құбыр консорциумының терминалына барған. Танкер Ливиядағы Зейтина портынан Гибралтарды бетке алып жүзіп бара жатқан кезде жарылыс болған.
Теңіздегі қауіп-қатерді бағалаумен айналысатын Vanguard Tech компаниясының деректері бойынша, жыл басынан бері ресейлік порттарға кіріп-шыққан кемелерде осыған ұқсас кемінде төрт оқиға тіркелген. Содан кейін кеме иелері жарылғыш заттар қойылмағанына көз жеткізу үшін танкерлерді тексеретін болған.
Жыл басынан бері осындай оқыс оқиғалардың бірнешесі тіркелген – ақпанда Ливия жағалауында Grace Ferrum танкерінде жарылыс болды, Италияның Савона портында Seajewel танкері екі жарылыстан зақымданды, қаңтарда Жейхан порты маңында Seacharm танкерінде жарылыс болған. Бұл кемелердің бәрі санкцияны айналып өтіп, Ресей мұнайын тасымалдаған деген болжам айтылады.
Сондай-ақ, 9 ақпанда Усть-Лугада портында 130 мың тонна мазут тиелген Koala танкерінің машина бөлімінде жарылыс болған. АҚШ қаржы министрлігінің мәліметінше, бұл кеме санкциядан жалтарып, Ресей мұнайын тасиды делінетін Кипр компаниясына тиесілі.
Ресейдің "тасадағы флотына" жататын көптеген кемеге АҚШ, Еуропа одағы, Канада және Австралия санкциялар салған.
Қарағандылық белсенді Бақытжан Жансейітовтің үйін полиция тінтіп, өзін алып кеткен
30 маусым күні қарағандылық белсенді Бақытжан Жансейтовтың үйіне полиция тінту жүргізіп, біршама затымен қоса белсендіні алып кеткен. Бұл туралы оның зайыбы Думан Нөгербекова дүйсенбі күні әлеуметтік желіде тараған видеода айтты.
– Таңертең үйге бет-жүзіне маска тағып алған төрт адам келді. Екеуі видеоға түсіріп тұрды, екеуі тінту жүргізді. Қастарында екі куәгері бар, олар бұл жақтың адамдарына ұқсамайды, – деді Думан Нөгербекова.
Оның айтуынша, полиция тінтуді таңертеңгі сағат тоғызда бастаған.
– Олар келген кезде балалар ұйықтап жатқан, оларды шошытып, үйді астан-кестеңін шығарып тінту жүргізді, не іздегенін білмейміз, өздері айтпады, әйтеуір телефондарымызды, флешкаларды – бәрін алып кетті. Телефонымды қызым ұстап тұрған, әлгілердің біреуі оның қолынан телефонды жұлып алды. Жұртқа жарияламау туралы бір қағазға қол қойғызды, оның не екенін де білмейміз, – деді Нөгербекова.
Ол жұбайын билік өкілдері саяси көзқарасына бола ұстап әкетті деп есептейді.
Азаттық Бақытжан Жансейтовтің не себепті ұсталғанына байланысты Қарағанды полициясынан түсініктеме алуға талпынып көрді. Полиция департаментінің баспасөз хатшысы Бақытжан Құдияров телефон қоңырауына жауап бермеді.
22 мамырда Қарағанды соты жергілікті белсенді Бақытжан Жансейітовті 15 күнге әкімшілік қамауға алған. Сот шешімінде жауапкер "31 мамырда Қарағандының орталық саябағында саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алуға арналған шеруге қатысуға үгіттеген" деп жазылған. Жансейітов өзіне тағылған айыпты мойындамаған және өзінің аккаунты бұзылғанын айтқан.
Антикор: бұрынғы әділет министрі Марат Бекетаев 9 жылға сотталды
Қазақстанның бұрынғы әділет министрі Марат Бекетаев 9 жылға сотталды. Бұл туралы Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің ресми өкілі Данияр Бигайдаров мәлімдеді.
"Марат Бекетаев мүлкі тәркілене отырып 9 жылға бас бостандығынан айырылды. Экс-әділет министрінің үстінен қозғалған қылмыстық іс алаяқтық, аса ірі көлемде жымқыру, кәсіпкерлікке қызметке заңсыз қатысу фактілері бойынша тергелді. Тергеу "құпия" түрде жүргендіктен, іс материалдары мен қылмыстың мән-жайы жарияланбайды", – деді Бигайдаров.
2016-2022 жылдары әділет министрі болған Бекетаев Қаңтар оқиғасынан кейін лауазымнан босатылған. Сосын 10 ай премьер-министр кеңесшісі қызметін атқарды. Ал 2023 жылғы қазанда "билік өкілетін асыра пайдалану" күдігімен ұсталып, екі айға қамалған. Содан бері абақтыда отыр.
Тергеу органдарының болжамынша, күдікті "қызметтерді көрсетуге келісімшарттар жасау арқылы үлестес компанияның мүдделерін қолдап", сол арқылы "мемлекетке үлкен зиян келтірген". Бас прокуратура өкілдері экс-министр Қазақстаннан қашуға оқталған кезде ұсталды деп мәлімдеген.
Жемқорлыққа қарсы агенттік ҰҚК-ға қосылады
Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың жарлығымен Жемқорлыққа қарсы агенттік Ұлттық қауіпсіздік комитетіне қосылды.
Осылайша коррупциямен күресу үшін құрылған агенттік жеке орган ретінде статусын жоғалты. Оның орнына ҰҚК құрамында коррупцияға қарсы қызмет деген жеке ведомство құрылады.
ҰҚК бір айдың ішінде президентке жаңа қызмет пен штат саны бойынша ұсынысты жіберу керек.
Үкімет 1 қыркүйекке дейін мәжіліске осы өзгеріс туралы тиісті заң жобасын ұсынуы тиіс. Ал Мемлекеттік қызмет істері бойынша агенттік бұл өзгерісті екі айдың ішінде жүзеге асыруы керек.
Тоқаев бұл шешімді "мемлекеттік басқару жүйесінің тиімділігін жаңғырту және арттыру" деп түсіндіреді.
Жемқорлықпен күрес ведомствосы 2003 жылдан бері бірнеше рет реформаланды. Алдымен мемлекеттік кірістер министрлігіне қарады. Кейін экономикалық қылмысқа және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес агенттігі болып жеке шықты. Одан соң Мемлекеттік қызмет істері министрлігі құрамындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл ұлттық бюросы болды.
2019 жылы маусымда бюро президентке тікелей бағынатын Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі болған еді.
Қазақстан биыл Қазақстан Transparency International ұйымының жемқорлық индексінде 5 саты жоғары көтеріліп, 180 елдің ішінде 88-орынға тұрақтаған. Қазақстан 5 жыл бұрынғы есепте 3113-орында болған еді.
Ресей Еуроодақ санкцияларына жауап ретінде еуропалық 15 БАҚ-қа бұғат қойғанын айтты
Ресейдің сыртқы істер министрлігі ел аумағында 15 еуропалық басылымға шектеу енгізілгенін хабарлады. Министрлік олар қандай басылымдар екенін нақтыламады.
Ресей СІМ мұндай шара Еуропа одағының 16-санкциялар пакетіндегі шектеулерге жауап ретінде қабылданғанын айтты. Аталған санкциялар аясында бірқатар ресейлік басылымдарға шектеу енгізілген. Олардың арасында Eurasia Daily, Fondsk, Lenta, News Front, Rubaltic, South Front, Стратегиялық мәдениет қоры және "Красная звезда" басылымы бар.
"Егер отандық басылымдар мен ақпарат арналарына қарсы шектеулер алынатын болса, Ресей тарабы да еуропалық БАҚ-қа қатысты шешімін өзгертуге дайын", – деген министрлік.
• Еуропа одағының 16-санкциялар пакеті 2025 жылғы 24 ақпанда Ресейдің Украинаға басып кіргеніне үш жыл толғанына орай қабылданды. Жалпы алғанда, санкцияларға 48 жеке тұлға мен 35 заңды тұлға ілінді. Олардың арасында Ресейге санкцияларды айналып өтуге көмектесті делінген Үндістан, Қазақстан, Қытай, Біріккен Араб Әмірліктері, Сингапур, Түркия және Өзбекстанның компаниялары бар.
ПІКІРЛЕР