ЖАҢАЛЫҚТАР
Венесуэла президентіне қастандық жасалғаны хабарланды
Венесуэла билігі ел президенті Николас Мадуроға қастандық жасалғаны туралы хабарлады. Мәлімдемеде оқиғаның сенбі күні Каракаста әскери шара кезінде болғаны айтылған. Интернетте жарияланған видеода Мадуро сөз сөйлеп тұрғанда тарс еткен дыбыс естіледі. Президенттің күзеті дереу көкке қарап тұрған Мадуроны арнайы қалқандармен көлейгейлеп, қоршауына алады. Оқиғадан жеті адамның зардап шеккені хабарланды.
Венесуэла билігінің дерегінше, Мадуроны жарылғышы бар дрондардың көмегімен өлтірмек болған. Алайда видеода ешқандай дрон көрінбейді. Бұл оқиғаға байланысты тергеу басталып, ұсталғандар бар деген ақпарат тарады. Reuters агенттігінің хабарлауынша, оқиғаға жауапкершілікті көпшілікке белгісіз "Шолақ жейделі сарбаздар ұлттық қозғалысы" өзіне алған. Associated Press агенттігі оқиға кезінде сол жерде болған өрт сөндірушілерге сілтеме жасап Мадуроның төңірегінде ешқандай дронның байқалмағаны туралы хабарлады. Олардың болжамы бойынша, Мадуро сөз сөлеп тұрған кезде газ баллоны жарылған.
Венесула басшылығы қастандықты әсіреоңшылдар мен көрші Колумбияның билігінен көреді. Колумбия билігі барлық айыптауларды еш негізсіз деп атады.
Биыл мамырда Николас Мадуро Венесуэла президенті болып қайта сайланған. Сайлау алдында оппозицияның көптеген өкілдері тұтқындалған немесе президент сайлауы кампаниясынан шеттетілген. Латын Америкасының кей елдері Венесуэладағы бұл сайлаудың ресми қорытындысын мойындамаған. АҚШ Каракасқа қарсы санкцияларды күшейткен.
Венесуэла қазір өте ауыр экономикалық дағдарыста отыр. Жемқорлық пен экономиканы тиімсіз басқару кесірінен елдің шет мемлекеттерден азық-түлік, дәрі-дәрмек пен ең әуелгі кезекте керек заттар сатып алуға қажетті валюта қоры сарқылуға таяған. 2017 жылы айлар бойы жалғасып, 120-дан астам адам қаза тапқан жаппай наразылықтардан кейін Мадуро құрылтай жиынын өткізіп, көпшілік орынды оппозиция иемденген ел парламентін өкілеттігінен айырған.
Басқа да жаңалықтар
АҚШ-та сот алқабилері рэпер Шон "Дидди" Комбсты бес айыптың екеуі бойынша кінәлі деп таныды
Манхэттендегі федералды соттың алқабилері америкалық танымал әнші әрі музыкалық продюсер Шон "Дидди" Комбс адамдарды жезөкшелікпен айналысу мақсатында тасымалдағаны үшін кінәлі деген ұйғарым шығарды. Ол рэкетпен және адам саудасымен айналысқан деген ауыр айыптардан ақталды. АҚШ-та мұндай айып тағылғандарға өмірлік түрме жазасы қарастырылған, Комбс ондай жаза қаупінен құтылды, деп жазды Reuters.
Сотта өзіне тағылған айыптардың ешбірін мойындамаған Комбс енді кінәлі деп танылған екі баптың әрқайсысы бойынша 10 жылға дейінгі мерзімге бостандығынан айырылуы мүмкін. Қорғау тарапы Комбсты үкім шыққанға дейін кепілмен босату туралы өтініш түсірген, алайда әзірге оны қанағаттандыған жоқ. Үкімді судья Арн Субраманиан шығарады.
Прокуратураның мәліметінше, Шон "Дидди" Комбс кейінгі 20 жыл бойы серіктестері – Кассандра "Кэсси" Вентураны және Джейн деген бүркеншік есімі бар тағы бір әйелді ер адамдармен жыныстық қатынасқа түсетін "кештерге" қатысуға мәжбүрлеген. Сотта куәгерлер бопса, қорқыту, тұрмыстық зорлық-зомбылық және болған оқиғаларды видеоға түсіру сияқты жайттарды айтып берген.
2023 жылы Вентура азаматтық шағым түсірген, ол дау кейін 20 миллион доллардың келісімімен реттелген.
Сотта дәлел ретінде ұсынылған Лос-Анджелестегі қонақүйден алынған видеожазбаларда Комбстың Вентураны ұрып жатқан сәті көрінеді. Комбсқа қарсы оның бұрынғы қызметкерлері де куәлік берді, олар жоғарыда аталған "кештерді" ұйымдастыру және есірткі сатып алу жайлы баяндаған. Көлігі өртенген рэпер Kid Cudi сол әрекетке ішін қызғаныш күйдірген Комбстың қатысы болуы мүмкін деп ойлайтынын айтқан.
Айыпталушының қорғау тарапы жыныстық қатынас әрекеттері екі жақтың келісімімен болған және ондай қылмыс жайлы айыптаулар қызғаныштан және бұрынғы жақын қарым-қатынастарды қайта бағалаудан туған деген уәжді алға тартты.
Шон "Дидди" Комбс 2024 жылдың қыркүйек айынан бері Нью-Йорктің Бруклин ауданындағы түрмеде қамауда отыр.
ХАМАС Трамптың ұсынысын "зерттеп жатыр", Нетаньяху ХАМАС-ты жоюды талап етеді
АҚШ пен Еуроодақ террористік ұйым деп таныған палестиналық ХАМАС радикал тобы 2 шілде күні жасаған мәлімдемесінде АҚШ президенті Дональд Трамп ұсынған Газа секторындағы соғысты тоқтату жоспарын "зерттеп жатқанын" хабарлады. ХАМАС бұл ұсынысты Египет пен Қатар елдерінің араағайындығымен алғанын растап, Газадағы соғысты тоқтататын келісімге қол қоюға дайын екенін мәлімдеді.
Алайда, ХАМАС жасалуы ықтимал келісімнің негізгі шарты ретінде Израиль әскері Газадан толық шығарылсын деген талап қойып отыр.
Сәрсенбі күні Израиль премьер-министрі Биньямин Нетаньяху ХАМАС-ты жою керек деп көптің көзінше мәлімдеді. "ХАМАС енді болмайды. Хамастан тарихта ғана қалады", – деді Нетаньяху.
Нетаньяху 7 шілдеде Вашингтонда АҚШ президенті Трамппен кездеспек.
Бұған дейін Трамп АҚШ өкілдерімен "ұзақ әрі нәтижелі" кездесу өткізген соң, Израиль Газа секторында 60 күндік уақытша бітім жариялаудың негізгі шарттарымен келіскенін хабарлаған. Бұған қоса, Трамп ХАМАС бұл келісімді қабылдайды деп үміттенетінін айтып, егер олай болмаса, жағдай одан сайын ушығатынын ескерткен.
Израильде ХАМАС-қа қарсы соғысты аяқтауды талап еткен қоғамдық қысым артып келеді. Бұл әскери операция 2023 жылғы 7 қазанда ХАМАС Израильге тұтқиылдан шабуыл жасап, 1200-ден астам израильдікті өлтіріп, 250-ден аса адамды тұтқындап, Газа секторына күштеп алып кеткеннен кейін басталған. Израиль оппозициясы, тіпті билеуші коалицияның бір бөлігі қарсы болған жағдайда да, ХАМАС-пен мәмілеге келуді қолдауға дайын екенін мәлімдеген. Израиль билігінің болжамы бойынша, Газада ХАМАС-тың қолында қалып отырған 50 шақты адамның шамамен 20-сы әлі тірі болуы мүмкін.
Газа секторындағы жағдай бойынша жүргізіліп жатқан келіссөздермен таныс дереккөздердің айтуынша, Трамптың кейінгі ұсынысында ХАМАС 60 күнге әскери іс-қимылды тоқтатқан кезеңде кепілде қалып отырған 10 тірі израильдік тұтқынды босатып, 18 марқұмның сүйегін Израильге қайтарады деген шарт бар. Қалған тұтқындар Газа секторында атысты доғару жөніндегі тұрақты режим орнағаннан кейін босатылады деп көрсетілген.
Зеленский: АҚШ-тан әскери көмек жеткізуге қатысты барлық мәлімет нақтыланып жатыр
Украина президенті Владимир Зеленский АҚШ пен Украина арасындағы әскери көмек жеткізу мәселесі бойынша барлық мәлімет жұмыс деңгейінде нақтыланып жатқанын мәлімдеді.
"Украинаның қорғаныс және сыртқы істер министрлері баяндама жасап, соның ішінде Америка Құрама Штаттарымен ынтымақтастық мәселелеріне де тоқталды. Қазір жұмыс деңгейінде қорғаныс көмегін жеткізудің барлық аспектілері, оның ішінде әуе шабуылынан қорғаныс жүйелері бойынша да егжей-тегжейлі пысықтау жүріп жатыр. Қалай болғанда да, біз халқымыздың қорғалуына кепілдік беруіміз керек", – деді Зеленский сәрсенбіде жасаған бейнеүндеуінде.
Бұған дейін Украинаның қорғаныс министрлігі АҚШ-тан қару-жарақ жеткізу тоқтатылуы мүмкін деген хабарлар тарағаннан кейін Киев Вашингтоннан телефонмен келіссөз жүргізуді сұрағанын хабарлаған еді. Министрлік Киев "келісілген қорғаныс көмегін жеткізу тоқтатылатыны немесе оның кестесі қайта қаралатыны туралы" ресми хабар алмағанын атап айтқан.
Бұған қоса, Украина сыртқы істер министрлігі АҚШ-тың Киевтегі уақытша сенімді өкілі Джон Хинкельді шақыртқан. Елшімен әңгіменің басты тақырыбы – Ресейдің Украинаға қарсы әскери басқыншылығы жалғасып жатқан шақта Вашингтонның әскери көмегі жайлы болды.
Америкалық ақпарат құралдарының дереккөздерге сүйеніп хабарлауынша, АҚШ Украинаға қару-жарақтың кейбір түрін, соның ішінде Patriot әуе шабуылынан қорғану жүйесіне арналған ондаған зымыранды жіберуді уақытша тоқтатқан. Мұндай шешімге АҚШ-тың өз әскери қорларының азаюына байланысты алаңдаушылық себеп болған.
Украина қарулы күштерінің Әуе күштері басқармасының коммуникация бөлімінің бастығы Юрий Игнат сәрсенбі күні Донбасс.Реалии радиосы эфирінде украин армиясы әртүрлі елдерден жеткізілген әуе шабуылынан қорғану жүйелерін қолданып жүргенін айтты.
"Олар – Германия, Ұлыбритания және, әрине, Америка Құрама Штаттары. Америкалық қарудың үлесі едәуір көп. Бірақ мен жағдай мүшкіл деп айтқым келмейді", – деді Игнат.
Ол кейінгі айларда Украина Ресей күштері соғыс басталғалы бері зымыран мен дрондарды ең көп қолданып жасаған жаппай әуе шабуылдарын тойтаруға мәжбүр болғанын айтты.
Житомир маңында қуатты жарылыстар болды. Қаза тапқандар мен жараланғандар бар
2 шілде күні Украинаның солтүстік-батысы бөлігіндегі Житомир қаласының маңында болған екі қуатты жарылыс салдарынан екі адам қаза тауып, кемінде 24 адам жараланған. Зардап шеккендер арасында төрт бала бар. Житомир полициясының мәліметінше, жарылыстар жергілікті уақыт бойынша кешкі сағат алтының шамасында Березина ауылының маңында болған.
Житомир қалалық кеңесі алғашында жарылыстар айналма жолдан тыс орналасқан жанармай құю стансасында болды деп хабарлады.
"Киев бағытындағы тасжолдың бойында, айналма жолдан кейін тұрған жанармай бекетінде жарылыс болды. Қазір оның себебі анықталып жатыр. Шұғыл қызметтердің бәрі оқиға орнына дереу жетті. Сабыр сақтаңыздар. Ақпарат жаңартылып отырады", – деп жазылған Житомир мэриясы мәлімдемесінде.
Жарылыстар салдарынан Березина ауылында орналасқан екі өндіріс нысаны толығымен жойылғаны кейінірек белгілі болды. Оған қоса, тұрғын үйлер қирап, үш электр желісі зақымданған. "Житомироблэнерго" акционерлік қоғамының мәліметінше, жарылыстар салдарынан 735 үй жарықсыз қалған.
Бұл оқиғаға байланысты жағдайды Украина президенті Владимир Зеленский жеке бақылауына алды деп мәлімдеді президент кеңсесі басшысының орынбасары Виктор Микита.
Әзербайжан СІМ Ресейдің Бакудегі елшісіне наразылық білдірді
2025 жылғы 2 шілдеде Әзербайжанның сыртқы істер министрлігі Ресейдің Бакудегі елшісі Михаил Евдокимовты министрлікке шақыртты. Министрліктің ресми сайтында жарияланған мәлімдемеде ресми Баку Ресей елшісіне "екі ел арасындағы қарым-қатынастарға нұқсан келтірген, достыққа жат әрекеттер мен қадамдарға байланысты Әзербайжан тарапының наразылығын" жеткізгені айтылған.
"27 маусымда Екатеринбург қаласында әзербайжандықтардың үйлеріне жасалған рейдтер барысында екі отандасымыздың қазасы мен бірнешеуінің ауыр жаралануына алып келген заңсыз әрекеттер қатты алаңдаушылық тудырғаны Ресейдің құқық қорғау органдарының назарына тағы да салынды. Марқұмдардың сүйегіндегі зорлық-зомбылықтың айқын белгілері мен сараптама қорытындылары оқиғаның Ресей тарапы ұсынған ресми нұсқасына қайшы келетіні көрсетілді. Ресейлік бұқаралық ақпарат құралдарында осы рейдтерге байланысты ұлтына бола бөліп-жару көріністері қылаң беріп жатқаны, ал әзербайжандарға "этностық қылмыстық топ" деген айдар тағу мүлде жол беруге болмайтын әрекет екені атап айтылды", – делінген Әзербайжан СІМ мәлімдемесінде.
Министрлік Ресей жағынан бұл оқиғаға байланысты "ресейлік құқық қорғау органдары жіберген заң бұзу фактілері мұқият әрі әділ тергеліп, кінәлілер жауапқа тартылады" деп күтетінін мәлімдеді. СІМ Бакудің ұстанымын "Ресейдің ішкі ісіне араласу" деп көрсетудің жөнсіз екенін айтқан. Ресейлік "Sputnik" ақпарат агенттігі қызметкерлерінің ұсталуына байланысты Мәскеудің ресми өкілдерінің сын-ескертпелері де "негізсіз" деп мәлімдеген Әзербайжан СІМ.
2 шілде күні Ресейдің Федерация кеңесінің мүшесі Андрей Клишас Әзербайжанды "Ресей азаматтары үшін қауіпсіз емес ел" деп атады. Сәрсенбіде Ресейдің Бакудегі елшілігі жариялаған хабарламада "кейінгі бір күнде елшілікке Әзербайжан Республикасы аумағында жүрген Ресей азаматтарынан, соның ішінде туристік мақсатпен келгендерден де көптеген арыз-өтініш түсті. Олар өздері тұрып жатқан үйге үстіне жай киім киген адамдар (кейбірі өзін полиция қызметкерімін деп таныстырған) келіп, ресейліктерден бұл елге қандай мақсатпен келгенін сұрап, құжаттарын тексергенін, кейбір азаматтар өздеріне және отбасы мүшелеріне күш қолданылғанын айтты" деп жазылған.
АҚШ Иранның МАГАТЭ-мен әріптестіктен бас тартуын қабылдауға болмайтын шешім деп атады
АҚШ Иранның Халықаралық атом энергиясы агенттігімен (МАГАТЭ) ынтымақтастықты тоқтату туралы шешімін сынға алды.
Иранның мемлекеттік басылымдары ел президенті Масуд Пезешкиан 2 шілде күні жақында Иран парламенті қабылдаған заңға қол қойғанын хабарлады. Ол заң БҰҰ-ның ядролық қадағалау органымен Иранның өзара ынтымақтастығын тоқтатуды көздейді.
АҚШ Мемлекеттік департаментінің өкілі Тэмми Брюс сәрсенбі күні өткен баспасөз брифингінде Тегеранның шешімін "қабылдауға келмейтін" әрекет деп атап, Иранды МАГАТЭ-мен толық ынтымақтастықты дереу қайта қалпына келтіруге шақырды.
29 маусым күні CBS телеарнасына берген сұхбатында МАГАТЭ басшысы Рафаэль Гросси Иран байытылған уран өндіруді қайта бастауға қажет техникалық мүмкіндіктерді сақтап отырғанын және бұл өндірісті бірнеше ай ішінде қалпына келтіре алатынын мәлімдеген еді. Оның сөзінше, АҚШ пен Израильдің Иранның ядролық нысандарына жасаған соңғы шабуылдары айтарлықтай зиян келтіргенімен, ол нысандарды біржолата істен шығармаған.
АҚШ президенті Дональд Трамп пен Пентагон басшысы Пит Хегсет бұған дейін бірнеше рет мәлімдеме жасап, АҚШ-тың әуе шабуылдарына ұшыраған Иран нысандары "толығымен жойылды" деп айтқан болатын.
Сәрсенбі күні Пентагон Иранның ядролық бағдарламасы екі жылға кейінге шегерілді деп мәлімдеді.
Ереванда ресейлік миллиардер Карапетянның компаниясында тінту жүргізілді
2 шілде күні Армения астанасы Ереванда тегі армян ресейлік кәсіпкер Самвел Карапетянға тиесілі "Ташир" компаниясының кеңсесінде тінту жүргізілді. Арменияның Тергеу комитеті бұл тінту тергеліп жатқан қылмыстық іс аясында "шұғыл тергеу амалдары" ретінде жүргізіліп жатқанын мәлімдеді.
Осы оқиға болып жатқан кезде Армения парламенті Карапетянға тиесілі "Арменияның электр желілері" электр энергиясын тарату компаниясын мемлекет меншігіне алу туралы заң жобасын алғашқы оқылымда қабылдады.
Бұған дейін "Ташир" компаниясы президентінің бірінші орынбасары Нарек Карапетян Ереванда елдегі "әділетсіздік пен заңсыздыққа" қарсы наразылық шеруін өткізетінін жариялаған болатын.
Арменияның премьер-министрі Никол Пашинян егер "Электр желілері" компаниясының қызметкерлері саяси акцияға қатысатын болса, олар жұмыстан босатылатынын ескерткен. Ал Карапетянды қолдау тобы жұмыстан қуылған қызметкерлер қайта жұмысқа алынады деп уәде етті.
Маусым айында Армения соты Самвел Карапетянды билікті күшпен басып алуға жария түрде шақырды деген айыппен қамауға алған еді.
Армения тумасы Самвел Карапетян негізгі кәсіпкерлік қызметін Ресейде жүргізеді. Ол – көбіне коммерциялық жылжымайтын мүлік саласында құрылыс және басқарумен айналысатын "Ташир" компаниялар тобының президенті. Forbes журналы оның байлығы 3,6 миллиард АҚШ долларына тең деп бағалаған.
БАҚ: Израильмен соғыс кезінде Иран Ормуз бұғазын миналауға дайындалған болуы мүмкін
Израильмен әскери қақтығыс күшейген шақта Иран Парсы шығанағындағы кемелеріне теңіз миналар тиеп, Ормуз бұғазын бекітіп тастауға дайындалған болуы мүмкін. Мұндай ақпаратты АҚШ үкіметіндегі дереккөздерге сүйеніп Reuters агенттігі хабарлады.
АҚШ барлау қызметінің мәліметінше, Израиль Ирандағы ядролық нысандарға шабуыл жасағаннан кейін бірнеше күн өткенде Иран кемелеріне миналар тиелген. Тегеран бұл миналарды суға түсірмеген, бірақ олар кейіннен қоймаға қайтарылды ма, жоқ па – ол жағы белгісіз, деп жазды агенттік.
Reuters сұхбаттасқан адамдардың айтуынша, мұндай әрекет АҚШ-қа көрінеу түрде әдейі жасалған болуы мүмкін екенін және Иранның расымен бұғазды жабуды көздемегенін жоққа шығаруға болмайды. Иран әскери күштерінің ондай іс-әрекеті тиісті бұйрық беріле қалған жағдайға дайындықтың бір бөлігі болуы да ықтимал.
Парсы және Оман шығанақтарын жалғап тұрған Ормуз бұғазы стратегиялық маңызға ие – әлемде тұтынылатын мұнайдың шамамен 20 пайызы күн сайын осы бұғаз арқылы тасымалданады. Бұғаздың ең тар тұсының ені – шамамен 40 километр.
Израильмен арада болған 12 күндік соғыс кезінде Иран билігі өз аумағына жасалған шабуылдарға қарымта ретінде Ормуз бұғазын жауып, Парсы шығанағындағы АҚШ кемелерінің жолын кесіп тастауы мүмкін екенін мәлімдеген.
АҚШ қару-жарақ беруді тоқтата тұрмақ деген хабардан соң Киев Вашингтонмен келіссөз өткізуді сұрады
АҚШ қару-жарақ беруді тоқтатта тұруы мүмкін деген хабар тарағаннан кейін Киев Вашингтонмен телефонмен келіссөз өткізуді сұраған. Бұл жайлы Украина қорғаныс министрлігі мәлімдеді.
Министрлік Киев "келісілген қорғаныс көмегін жеткізу кестесі тоқтатылатыны немесе қайта қаралатыны туралы" ресми хабар алмағанын атап айтты.
"Келісілген қорғаныс көмегін жеткізу тұрақты, үздіксіз және болжамды болуын қамтамасыз ету – әсіресе әуе шабуылына қарсы қорғанысты нығайту саласында – өте-мөте маңызды", – делінген Украина қорғаныс министрлігінің хабарламасында.
Бұған қоса, Украина сыртқы істер министрлігі АҚШ-тың Киевтегі уақытша сенімді өкілі Джон Хинкельді шақыртты. Елшімен әңгіменің басты тақырыбы – Ресейдің Украинаға қарсы әскери басқыншылығы жалғасып жатқан шақта Вашингтонның әскери көмегі жайлы болды.
Бұған дейін америкалық БАҚ өз дереккөздеріне сүйеніп, АҚШ Украинаға қару-жарақтың кейбір түрлерін, соның ішінде Patriot әуе шабуылына қарсы қорғаныс жүйесіне арналған ондаған зымыранды жеткізуді тоқтата тұрмақ деп хабарлаған. Мұндай шешімнің себебі – АҚШ-тың өз әскери қорларының азаюына байланысты алаңдаушылық екені айтылды.
Лукашенко 16 адамға рақымшылық жариялады, арасында "экстремизм" үшін сотталғандар бар
Беларусьтің авторитар билеушісі Александр Лукашенко түрлі қылмыстар бойынша, соның ішінде "экстремистік әрекеттер" үшін де, сотталған 16 адамға рақымшылық жариялау туралы шешімді бекітті. Бұл шешім Тәуелсіздік күні қарсаңында қабылданды.
Рақымшылық жарияланғандар арасында сегіз әйел мен сегіз ер адам бар. Олардың үшеуінің жасы 50-ден асқан, екеуі – созылмалы дертке шалдыққан, біреуі – мүгедек. Тоғыз сотталушының кәмелетке толмаған балалары бар.
Бұған дейін рақымшылық және қылмыстық жауапкершіліктен босату мәселелері жөніндегі комиссияның төрайымы Ольга Чуприс 2025 жылдың алғашқы бес айында Александр Лукашенко рақымшылық туралы берілген өтініштердің 50 пайызын қанағаттандырды деп мәлімдеген. Алайда бұл мәліметті тексеру мүмкін емес, деп жазды Азаттықтың Беларусь қызметі.
Адам құқықтарын қорғайтын "Вясна" орталығының 2 шілдедегі дерегіне сәйкес, Беларусь Республикасында 1164 саяси тұтқын бар.
Бұған дейін құқық қорғаушылар 2024 жылдан бері елде 300 саяси тұтқын рақымшылыққа ілінгенін хабарлаған.
Трамп Израиль Газада 60 күндік бітім жариялауға келіскенін айтты
АҚШ президенті Дональд Трамптың мәлімдеуінше, Израиль АҚШ-пен жүргізілген келіссөз барысында Газада 60 күнге атысты тоқтату үшін қажет шарттарға келіскен.
"Израиль атысты 60 күнге тоқтату үшін қажет шарттарға келісті. Осы уақыт ішінде біз тараптардың барлығымен бірге соғысты аяқтау жөнінде жұмыс істейміз. Бұл түпкілікті ұсынысты бейбітшілік орнатуға үлкен күш салған Қатар мен Египет жасайды", — деп жазды Трамп Truth Social әлеуметтік желісінде.
Бұған қоса, Трамп АҚШ пен Еуроодақта террористік ұйым деп танылған ХАМАС тобы бұл келісімді қабылдайды деп үміттенетінін айтып, егер олай болмаса, жағдай одан сайын ушығатынын ескертті.
Трамптың бұл постына АҚШ үкіметінің бұрынғы тиімділік департаментінің басшысы, өткен айда президентпен көпшіліктің көзінше дауласып қалған миллиардер Илон Маск пікір білдірді. "Трамп әлемнің әр түкпіріндегі бірнеше ауыр жанжалды сәтті шешті", — деп жазды Маск X әлеуметтік желісінде.
Израильдің ресми өкілдері Трамптың мәлімдемесіне байланысты әзірге түсініктеме берген жоқ.
Араб елдерінің бірінен араағайын ретінде қатысып отырған өкіл The Times of Israel басылымына гуманитарлық көмекті таратуға қатысты мәселелер әлі де даулы болып тұрғанын айтты. Мысалы, ХАМАС тобы бұрынғы жүйе қайта оралғанын немесе қазіргі кезде Газа гуманитарлық қоры (GHF) басқарып отырған жүйенің орнына жаңасы құрылғанын қалайды. Израиль бұл қор палестиналық қарулы топтар көмекті иемденіп алмауы үшін қажет деп біледі.
Газада кепілде ұсталынып отырғандар мен атысты тоқтату жөніндегі келіссөздерді Трамптың Таяу Шығыс бойынша арнаулы өкілі Стив Уиткофф үйлестіріп отыр. Келіссөз барысымен таныс дереккөздердің хабарлауынша, оның ең кейінгі айтқан ұсынысы: 60 күндік бітім кезеңінде ХАМАС он тірі израильдік тұтқынды кепілден босатып, қаза тапқан 18 адамның сүйегін қайтаруы керек. Қалған тұтқындар атысты толық аяқтау жөнінде тұрақты келісім жасалған жағдайда ғана босатылады.
2023 жылғы 7 қазанда ХАМАС тобы мен жақтастары Израильге шабуыл жасап, салдарынан мыңнан астам адам қаза тапты. 250-ден астам адамды ХАМАС тұтқын ретінде Газа секторына күштеп алып кетті. Кейінгі деректер бойынша, Газа секторында жихадшылардың қолында әлі 50-шақты адам қалып отыр, олардың шамамен 20-сы тірі деген болжам бар.
Қазақстанда жазасын өтеп жатқандар дәрігермен және адвокатпен телефонмен сөйлесу мүмкіндігіне ие болды
Қазақстанда сот кескен жаза мерзімін қамау мекемесінде өтеп жатқан азаматтарға адвокатпен құпия түрде сөйлесу және дәрігерден кеңес алу мүмкіндігі кеңейтілді. Ішкі істер министрлігінің Қылмыстық-атқару жүйесіне қарасты мекемелердің ішкі тәртіп ережелеріне тиісті өзгерістер енгізілді деп хабарлады "ҚазАқпарат" агенттігі.
Жаңа өзгерістерге сәйкес, жазасын өтеп жатқан азаматқа заң көмегін алу үшiн жазбаша немесе ауызша берген өтініші бойынша адвокатымен шектеусіз кездесу құқығы беріледі. Мұндай кездесу толықтай құпия жағдайда және уақыт жағынан шектеу қойылмай өткізілуге тиіс.
Бұған қоса, жазасын өтеушілер енді өз адвокаттарымен телефонмен сөйлесе алады. Ол үшін сотталған адамның жеке ісінде қорғау туралы жазбаша хабарлама болуы қажет. Колония әкімшілігі тиісті сұрау алғаннан кейін телефонмен сөйлесуді ұйымдастыруға міндетті. Бұл ретте екі тарапқа – адвокатқа да, жазасын өтеушіге де – үшінші бір тұлғаны әңгімеге тартуға тыйым салынады.
Тағы бір маңызды жайт – әңгіме барысында тіпті этика немесе мораль нормалары бұзылған күннің өзінде, егер ол заң көмегін көрсетуге қатысты болса, адвокат пен сотталған адамның телефон әңгімесін үзіп тастауға болмайды.
Медициналық көмекке қол жеткізу мәселесіне де қатысты өзгерістер бар. Дәрігер қорытындысы болған жағдайда, сотталған адамға басқа медициналық ұйымдардың мамандарына қашықтан хабарласып, кеңес алуға мүмкіндік беріледі. Бұл кеңестер түрме дәрігерінің қатысуымен өтеді, бөтен адамдардың қатысуына тыйым салынады.
Қазақстандық құқық қорғаушылар сотталған адамдардың, әсіресе шалғайда жатқан мекемелерде қамауда отырғандардың заң жағынан және медициналық көмек алуға мүмкіндігі өте шектеулі екенін айтып, бұл мәселені осыған дейін бірнеше рет көтерген. Сарапшылар бұл жаңа өзгерістерді оң қадамға балап отыр, алайда олардың нақты орындалуын қатаң бақылау қажет дейді.
Ақ үй: АҚШ Украинаға қару-жарақтың кейбір түрін жеткізуді тоқтатты
АҚШ Украинаға қару-жарақтың кейбір түрін жеткізуді уақытша тоқтатты. Мұндай ақпаратты CBS телеарнасы таратты.
Телеарна өз хабарында келтірген Ақ үй өкілінің мәлімдемесінде: "Қорғаныс министрлігі басқа елдерге көрсетілетін әскери көмекті қайта қарағаннан кейін, Американың ұлттық мүдделерін бірінші орынға қою туралы шешім қабылданды", – делінген.
CBS-тің АҚШ әкімшілігіндегі дереккөзі түсіндіргендей, мұндай шешім АҚШ-тың қару-жарақ қорларының азаюына байланысты алаңдаушылық туындағаннан кейін қабылданған.
Нақты қандай қару-жарақ түріне қатысты алаңдаушылық туғаны ресми түрде айтылмады. Бірақ Пентагон мен Конгрестегі дереккөздеріне сүйенген NBC News-тің мәліметінше, АҚШ қорғаныс министрі Пит Хегсет Украинаға зымырандар мен оқ-дәрі жіберуді уақытша тоқтата тұру жөнінде нұсқау берген. Ондай қару-жарақ қатарында Patriot әуе шабуылына қарсы қорғаныс жүйесіне арналған зымырандар, гаубица снарядтары, Hellfire зымырандары мен "әуе-әуе" ракеталары бар деп жазды басылым.
Аталған қару-жарақтар АҚШ-тың бұрынғы президенті Джо Байденнің әкімшілігі бекіткен Украинаға көмек пакетінің құрамына енген болатын. Қару-жарақ жеткізу ісіндегі үзіліс осыдан бірнеше апта бұрын АҚШ қорғаныс министрі Пит Хегсеттің пәрменімен бастаған америкалық қару-жарақ қорларының жай-күйін бағалау аяқталғанға дейін жалғаспақ.
АҚШ-тың қару-жарақ қорлары Украинаға берілген көмек пен Таяу Шығыста хуситтерге қарсы операциялардан соң, Израиль мен АҚШ-тың басқа да одақтастарына Иран жасаған әуе шабуылдарын тойтару барысында белсенді қолданылғаннан кейін азайған.
Кейінгі айларда Ресейдің украин қалаларына жасаған әуе шабуылдарының күшеюіне байланысты Киев Батыстағы одақтастарына әуе шабуылына қарсы қорғаныс жүйелерін көбірек беруді сұрап, үнемі өтініш айтып келеді.
Өткен аптада Гаагадағы НАТО саммитінің қорытынды баспасөз мәслихатында президент Дональд Трамп АҚШ Украинаға қосымша Patriot жүйелерін беру мүмкіндігін қарастыратынын айтқан кезде "бұл жүйелер Израильге де жеткізіледі, оларды алу оңай емес" және "олар АҚШ-тың өзіне де қажет" деп мәлімдеген.
"Шекарасыз тілшілер" ұйымы Қазақстан Айдос Садықовтың қазасы жайлы үнсіз отырғанын айтты
2024 жылдың жазында Украина астанасында қастандықпен өлтірілген қазақстандық оппозициялық журналист, "Бәсе" YouTube-арнасының авторы Айдос Садықовтың қаза тапқанына бір жыл толуына байланысты "Шекарасыз тілшілер"(Reporters sans frontières, RSF) халықаралық құқық қорғау ұйымы Қазақстанды қылмысты тергеуде Украинамен әріптестік орнатуға үндеді.
1 шілде күні RSF сайтында "Журналисті атып кетті, мемлекет үнсіз отыр: Қазақстан Айдос Садықовтың өлтірілуіне қашан елең етеді?" деген тақырыппен көлемді мақала жарияланды.
– "Шекарасыз тілшілер" Украинада қорқақ әрі пасық қастандықтың құрбаны болған, қазақ тәуелсіз журналистикасының символына айналған Айдос Садықовтың рухына тағзым етеді. Бұл қылмыс жазасыз қалмауға тиіс. Қазақстан бұл оқиғаның барлық мән-жайын анықтап, кінәлілер мен олардың артында тұрғандарды табу, тұтқындау және қылмыстық жауапкершілікке тарту мақсатында Украинада жүріп жатқан алдын ала тергеуге толық көлемде көмек көрсетуге міндетті. Садықовтың жары, журналист Наталья Садықова бұл іске байланысты нақты жауаптар алуға лайық, ал оны қорқытып-үркіту дереу тоқтатылуы керек. RSF Украина билігін оның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге шақырады", - деді RSF ұйымының Украинадағы аймақтық өкілі Полин Мофре.
Халықаралық ұйым марқұм күйеуінің ісін жалғастырып, "Бәсе" YouTube-арнасын жүргізіп жүрген журналист Наталья Садықованың: "Мен саясаткер емес, журналистпін. Мен бар болғаны Айдосты өлтіргендер жауапқа тартылғанын қалаймын", – деген сөзін келтірген.
2024 жылдың жазында Украина астанасында қастандыққа ұшыраған қазақстандық оппозициялық журналист Айдос Садықов 13 күн ауруханада ес-түссіз жатып, есін жимастан жан тапсырды. Былтыр 18 маусымда әйелі және үш баласымен Киевте тұрып жатқан үйіне келген Садықовты көлікте отырған жерінде киллер атып кеткен.
Украина полициясы бұл қылмысқа күдікті ретінде Қазақстанның екі азаматы – Алтай Жақанбаев пен бұрынғы полиция қызметкері Мейрам Қаратаевты атады. Садықовқа қастандық жасалғаннан кейін Украинадан шығып кеткен ол екеуінің үстінен украин билігі "тапсырыспен кісі өлтіру" бабы бойынша іс қозғаған.
Қазақстан бас прокуратурасы Жақанбаев өз еркімен елге келіп берілді деп мәлімдеді. Кейін жергілікті жаңалық сайттары оның ешқайда кетпейтіні туралы қолхат беріп, қамаудан босап шыққанын хабарлады. Ал Қаратаев туралы ақпарат жоқ. Қазір екі күдіктінің де қайда екені белгісіз.
Солтүстік Корея Ресейдің Курск өңірінде өлген сарбаздарын жерлеу рәсімін көрсетті
Солтүстік Кореяның мемлекеттік телеарнасы Ресейдің Курск облысында украин әскерімен шайқаста қаза тапқан солтүстіккореялық сарбаздарды жерлеу рәсімінен бейнекөріністер көрсетті, деп жазды Оңтүстік Кореяның "Ренхап" агенттігі.
Марқұмдарды жерлеу кезінде түсірілген фотосуреттер Солтүстік Корея мен Ресей арасында жан-жақты стратегиялық әріптестік туралы шартқа қол қойылғанына бір жыл толуына арналған гала-концертте көрсетілген.
Бейнекадрларда Солтүстік Корея басшысы Ким Чен Ын табыттардың бірін тумен жауып жатқан сәт бейнеленген. Концерт барысында солтүстіккореялық сарбазға тиесілі деп сипатталған, қан дақтары қалған қойындәптер де көрсетілген.
Агенттік суреттердегі шараға қатысушылар қыстық киім кигеніне қарап, бұл жерлеу рәсімі бірнеше ай бұрын өткен болуы мүмкін деуге негіз береді деп жазды.
Гала-концертке Ресей Федерациясының мәдениет министрі Ольга Любимова да қатысқан. Ол қазір Пхеньянда ресми сапармен жүр.
• 2024 жылдың күзінен бастап Оңтүстік Кореяның барлау қызметі мен Батыс елдерінің арнаулы қызметтері Солтүстік Корея 10 мыңнан астам сарбазын Ресейге көмекке жібергенін хабарлаған. Ол сарбаздар кейін Украина қарулы күштеріне қарсы соғысқа қатысқан. Солтүстік Корея әскері айтарлықтай шығынға ұшырағаны, сондай-ақ кейбірін Украина қарулы күштері тұтқынға түсіргені айтылды.
• 2025 жылдың сәуір айының аяғында ресейлік әскери басшылық пен президент Владимир Путин Курск облысындағы шайқастарға Солтүстік Корея жауынгерлері қатысқанын ресми түрде мойындады. Кейінірек Солтүстік Корея Ресей армиясына қосымша әскер жіберуі мүмкін деген ақпарат тарады.
ПІКІРЛЕР